ประเพณีและวัฒนธรรมท้องถิ่น อำเภอเมืองบุรีรัมย์ (ชุมชนสวายสอ ตำบลสะแกโพรง)
ชุมชนสวายสอ ตั้งอยู่ในตำบลสะแกโพรง อำเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นชุมชนที่มีลักษณะภูมิศาสตร์เป็นที่ราบลุ่มสลับกับพื้นที่ที่มีแหล่งน้ำ ซึ่งเอื้อต่อการทำการเกษตร โดยเฉพาะการปลูกข้าว และการเลี้ยงสัตว์ที่พึ่งพิงทรัพยากรท้องถิ่น นอกจากนี้ ชุมชนสวายสอยังมีวิถีชีวิตที่ผูกพันกับธรรมชาติและการอนุรักษ์ทรัพยากรทางวัฒนธรรมและธรรมชาติ เช่น ข้าวสารัช ซึ่งเป็นพันธุ์ข้าวที่ได้รับความนิยมในพื้นที่นี้ และเป็นหนึ่งในผลิตภัณฑ์สำคัญที่เชื่อมโยงกับการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชน มีศูนย์เรียนรู้พื้นที่ชุ่มน้ำและนกกระเรียนพันธุ์ไทย จังหวัดบุรีรัมย์ โดยพื้นที่ชุ่มน้ำแห่งนี้ตั้งอยู่ใกล้กับชุมชนสวายสอและตำบลสะแกโพรง มีบทบาทสำคัญในการอนุรักษ์นกกระเรียนพันธุ์ไทยที่เคยสูญพันธุ์ไปจากธรรมชาติและถูกนำกลับมาปล่อยคืนสู่ธรรมชาติอีกครั้ง โดยมีการอนุรักษ์ทั้งแหล่งน้ำและพันธุ์นก ซึ่งสร้างความสมดุลทางระบบนิเวศในพื้นที่
ชุมชนสวายสอ ตำบลสะแกโพรง อำเภอเมือง จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นชุมชนที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมและคงไว้ซึ่งประเพณีที่สืบทอดกันมาจากบรรพบุรุษอย่างยาวนาน ซึ่งสะท้อนถึงวิถีชีวิตของชาวไทยอีสานและความเชื่อดั้งเดิม โดยมีการจัดงานประเพณีที่สำคัญหลายอย่างดังนี้
- งานประเพณีแห่เทียนเข้าพรรษา ในช่วงเข้าพรรษา ชุมชนสวายสอจะมีการจัดงานแห่เทียนเข้าพรรษา ซึ่งเป็นประเพณีที่คนในชุมชนร่วมใจกันทำบุญถวายเทียนพรรษาให้กับวัดสวายสอ
- งานประเพณีบุญบั้งไฟ งานประเพณีบุญบั้งไฟถือเป็นหนึ่งในงานสำคัญของชุมชนสวายสอ ซึ่งจัดขึ้นในช่วงก่อนฤดูทำนา เพื่อบูชาและขอฝนจากเทวดาตามความเชื่อของชาวบ้าน
- การละเล่นพื้นบ้าน ชุมชนสวายสอยังคงรักษาเอกลักษณ์การละเล่นพื้นบ้าน เช่น การรำเซิ้ง รำพื้นบ้านชาวนา ซึ่งเป็นศิลปะการแสดงที่แฝงไปด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น นอกจากจะเป็นการอนุรักษ์วัฒนธรรมแล้วยังเป็นการส่งเสริมความสามัคคีในชุมชนอีกด้วยสถานที่และประเพณีทางวัฒนธรรมเหล่านี้สะท้อนถึงความเป็นเอกลักษณ์และความสำคัญของชุมชนสวายสอในด้านศิลปวัฒนธรรมและวิถีชีวิตท้องถิ่น
สถานที่สำคัญ
- วัดสวายสอ วัดสวายสอเป็นศูนย์กลางทางศาสนาและศิลปวัฒนธรรมที่สำคัญของชุมชน เป็นสถานที่ที่ประชาชนในชุมชนใช้ในการประกอบศาสนกิจทางพุทธศาสนา วัดแห่งนี้มีสถาปัตยกรรมแบบพื้นบ้าน และเป็นสถานที่สำหรับจัดงานบุญและพิธีกรรมต่าง ๆ เช่น การทำบุญวันพระ และเทศกาลทางพุทธศาสนา นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรมที่ช่วยปลูกฝังศีลธรรมและจิตสำนึกทางศาสนาให้แก่คนในชุมชน
- ศูนย์การเรียนรู้บ้านสวายสอ ศูนย์แห่งนี้เป็นแหล่งรวบรวมและแสดงผลงานทางวัฒนธรรมและศิลปะของชุมชนสวายสอ โดยเฉพาะงานหัตถกรรมท้องถิ่น เช่น การทอผ้า การทำเครื่องจักสาน และการทำเครื่องปั้นดินเผา นอกจากนี้ ศูนย์แห่งนี้ยังมีการจัดแสดงสิ่งของโบราณและวัตถุทางวัฒนธรรมที่สะท้อนถึงภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชนสวายส
